Ěstěń Mastoroś nevtize amaštyksězě dy abažamozo finno-ugrań raśketneń peĺde kortamo, dy synst idema, tevsěnt́

Ěstěń Mastoroś nevtize amaštyksězě dy abažamozo finno-ugrań raśketneń peĺde kortamo, dy synst idema, tevsěnt́

“Oläčiv Rav-Uraloś” sval pokš melävtoma marto vany koda polavtovit́, kemekstavit́ sülmavkstně türkań dy finno-ugrań raśkeajgematneń.

Pert́peĺksěś teevi globaĺnojks, teevit́ raśketneń dy mastortněń vejsěń strukturatne, kemekstavit́ geopolitikań sülmavkstně. Te karmavty finno-ugratneń dy türkatneń – Ideĺ-Uraloń undoks raśketneń – Moskovoń karšo, dy sonzě peĺde tandavtnematneń karšo, śkamonok a kadomga, vešnems kontakt lija mastortněń marto.

Miń ězinek učo VIII vesemodamastoroń finnno-ugrań raśketneń kongressěnt́ peĺde pokš dy lezěv tevt́. Ansäk miń arsinek Ěstěń mastorso jutavtovicä Kongressěś teevi raśkejutkoń meĺtopavtomań idicä promksoks, koso karmit́ kortamo ěrzäń, mokšoń, mariń dy udmurtoń raśketneń problematnede.

Rossijań Federacijań undokst raśketneń problematneń vejke liśmapräś – Kremläń, raśketneń karšo jonkstaź, politikaś. Seks miń sodatano, Kongressěnt́ učost́ avoĺ ansäk finno-ugratne, lija raśketnejak. Tede baška minek kenärdovtś, samaj Ěstěń evropań demokratijań mastorso, Kongressěń jutavtomaś.

Ansäk natoj anokstamo škastont́ teevś čaŕkodeviksěks: Rossijań Federacijant́ finno-ugrań raśketneń dy Kongressěń organizatortněń avoĺ vejket́ tökšmelest. Vasencetne bažast́ javolävtoms ěś problematnede Modamastoroń keles, sodavoĺt́ vese, koda Rossijań Federacijasont́ vanstavit́ lomaneń meĺtopavtomatne. Syń učost́ Kongressěnt́ peĺde lezdamo, učost́ sonzě peĺde pškademat Moskovoń raśkejutkoń politikant́ karšo. Ansäk organizatortněń uĺneś ěsest filosofijast: «A teeveĺ mezeńgak tev».

Seks Kongressěnteń ěziź nolda ěrzä raśkeń peĺde kočkaźtneń. Seks Boläeń Syreś Inäzoronteń savś jutavtoms brifing Ěstěń raśkeń muzeent́ kuztemapesě. Sonzě uĺneś neĺgeź valoń jovtamo meĺtopavtomaś dy sonenzě ězt́ makso jovtams val Kongressěń tribunastont́.

Kongressěń tevtneń säldoma marto pškadś MariUver sajtoń redaktoroś Vasli Nikolaevgak. Rossijań kirdivieś maritneneńgak ěź makso kočkams delegattněń raśkent́ peĺde. Seks son kučś sörma Konsuĺtacijań Komitetěnteń, konasont́ terdize sonzě polavtoms Reglamentěnt́. Ansäk ěrzäń dy mariń pškadematneń Kongressěś ězinze marä, synst Kongressěnt́ ěziź javolävto dy syndest ězt́ korta.

Takoli mastor jutkoń idicä promksoś velävtś kištema-moramo festivaleks, «nacionaĺnoj mnogoobrazijań» vanstomado čavo kortamotneń marto.

Teke škastont́ organizatortně, Moskovoń a kežijavtomga, čat́monst́ sěredicä tematnede:

  • Aĺbert Raziněń ěś präń pultamodont́, tuvtaltněde, konat karmavtyź udmurtont́ teems istämo tev;
  • Evgenij Juškovoń čavomań kivedematne, konat teškas pezěst apak prädo;
  • raśkeń respublikatneń suverenitetněń kardomaś, respublikatneń federacijań lija subektněń marto vejsěndämo snartnemaś;
  • Marij Ělěń, Udmurtijań dy Mordovijań tiriń kirdij keĺtneń školań tonavtoma programmatnestě nardamoś;
  • Mari raśkeń tradicijań religijanteń kemicätneń pansemaś;
  • Saran ošso ěrzäń gimnazijań a panžomaś;
  • Mordovijań kirdivient́ Atäń ězemeń važodemas ěcemaś;
  • raśkeń respublikatnesě latinicant́ tevsputomań a maksomaś, dy sede tov.

VIII vesemodamastoroń finno-ugrań raśketneń kongressěń rezolücijasont́, smust́teme valoń konstrukcijatneń jutkso muevś tarka problematneneńgak. «Vesemodamastoroń kongressěś teevś tarkaks koso čaŕkodevst́ problematne set́ ugratneń, konat ěrit́ Ugra mastoroń šabra mastortněsě», – teškstavi rezolücijasont́. Rossijań finno-ugrań raśketneń problematnede – valgak araś!

Lectävtsynek Konsuĺtacijań Komitetěnt́, Ugrań mastoroń šabratne, ěś mastortněsě tejst́ istät uslojt́ toso ěricä ugratneneń, kodat Aĺbert Razin Udmurtijaso onsonzojak ěź nekšne: ěś politikań partijat, ěś raśkeń lomant́ kirdivijsěnt́, kuläń sravtnemapeĺt́ ugrań keĺsě, ugrań tonavtolmat, raśkeń vejsěndävkst dy kemema organizacijat.

«Oläčiv Rav-Uralonteń» savkšny teškstams, VIII vesemodamastoroń finno-ugrań raśkeń kongressěś nevtize kolmo finno-ugrań mastortněń, ěś mastortomo jalakstněneń lezdamo a bažamont́.

Kongressěnt́ präń vetämont́: a neems, a kortams, a vitnems Rossijań Federacijań finno-ugrań raśketneń problematneń – miń lovtano net́ mastortněń lavšojožoń nevtemaks.

«Oläčiv Rav-Uraloś» terdi finno-ugrań raśketneń aktivistněń, konat nežedit́ lomaneń oläčitneń dy meĺtopavtomatneń, karmavtoms Konsuĺtacijań Komitetěnt́ teems ěskeĺkst, politikańgak, Rossijań Federaciso ěricä jalakstněń idemanteń.

Minek uli kemema Kongressěń reformacijanteń, ansäk miń terdtäno arsems lija promksoń purnamodo, paräk lija mastortněsě, konat a pelit́ lezdamo raśkeajgematneneń.

Paräk istämo mastoroks teevi Litva, kona viev jožoso topavty ěś mastorütkoń politikant́.

Корреспондент

Leave a Reply