Хәтер көнендә без тарихыбызның иң авыр көнен, иң зур фаҗигасын искә алабыз. Ул көнне 1552 елда Явыз Иван гаскәрләре Казанны яулап алып – шәһәрне талаганнар, җимергәннәр, яндырганнар, шәһәр халкының күбесе үтерелгән.

“Европа татарлары альянсы” дип аталган төркем узган атна азагында Австрия башкаласы Венада чираттагы җыенын уздырды. Мәскәү күзәтүендә эшләүче бу төркем оешуына инде биш елдан артып китте. Әлегә бар казанышлары – Сабантуйлар уздыру һәм “Үлемсез полк” чарасында катнашу.

Казанда Хәтер көне чарасы башланды. Быел ул Тинчурин бакчасында уза. Чарада әлегә 200гә якын кеше катнаша.

Урыс елъязмаларында язылганча, 1552нче елны – Казан җиңелгәненең икенче көнендә һәлак булган барча урыс сугышчыларын Казансу буенда туганнар каберлегендә хөрмәтләп җирлиләр.

30нчы август шәһәр көне түгел, Татарстанның бәйсезлеге турында декларация кабул иткән көн ул.

Татарда телебез өчен тапкыр, әмма бигүк уңайлы булмаган «Аптыраган үрдәк арты белән күлгә чума» дигән мәкаль бар. Русиянең рәсми һәм гомумшовинистик матбугат чаралары, җиңнәрен сызганып, урыстан башка милләтләрнең яшәү хокукларын турыдан-туры, оятсыз рәвештә кыса, яба, бетерә башлау сәясәтенә тотынганнарыннан соң, алар нинди генә гаделсезлекләр эшләмәде!

Пикетларның берсе Камал театры каршында булса, калганнары көн дәвамында тагын дүрт урында уза.

Азат Идел-Урал оешмасы удмурт теле өчен көрәшүче активистының үз-үзен яндыруын удмуртларның түгел, халыкара җәмәгатьчелекнең игътибарын җәлеп итәргә тырышу дип атый. Мәскәү безнең мәдәниятләрне юк итә, моның өчен Русиягә халыкара басым кирәк дип саный активистлар.

Эрзя милли хәрәкәте эшлеклесе Боляень Сыресь эрзя халкы аксакалы – Инязор анты кабул итте.

Әлеге карта 1980-нче елларның ахырындагы, 1990-нчы елларның башындагы реалийләрен тасвирлый.

Туган телен яклап үз-үзенә ут төрткән удмурт теле өчен көрәшүче Альберт Разинга теләктәшлек күрсәтеп Казанда ялгыз пикет үтте. Пикетка чыккан Наил Нәбиуллин “Мин/Без – Альберт Разин! Брат, живи! Молитвы и сердца татар с тобой!”, дигән шигар күтәреп торды.

Атказанган фән эшлеклесе, философ, удмурт теле өчен көрәшүче Альберт Разин бүген иртән Удмуртия дәүләт шурасы бинасы янында үз-үзенә ут төрткән. Исән калу-калмавы билгесез. Бу хакта “Азатлык Радиосы” хәбәр итә.

Бу язма күренекле язучы, журналист, Тукай премиясе лауреаты Вахит Имамовның 1993, 1994нче елларда татар һәм рус телләрендә басылып чыккан, аннары тагын күп телләргә тәрҗемә ителгән «Яшерелгән тарих» («Запрятанная история татар») исемле китабы хакында.

Арчада яңа завод салырга теләүләре турында бер язып чыккан идек инде. Район хакимиятендәгеләр әйтә – бу бернинди дә чүп яндыру заводы булмый, ди.

Оешманы моңарчы җитәкләгән Фаил Алчынов үзенең беркая да китмәвен, бөтен булган тәҗрибәсен һәм белемнәрен яңа рәискә ярдәмгә юнәлтәчәген әйтте. Бу хакта “Азатлык Радиосы” хәбәр итә.